De vrije fietser

Bargerveen

Zo fietsten Gerhard en ik op 5 december van Odoorn naar Bargeroosterveld en weer terug. Binnen 17 km hadden we al twee koffiepunten aangedaan en al kletsend over het al of niet bestaan van Sinterklaas diverse afslagen gemist. We zaten er nog niet in. Naar Bargeroosterveld omdat daar onze moeder is geboren en opgegroeid, samen met 8 broers en zussen. Zou het voorouderlijk huis er nog staan? En hoe?

Drenthe blijft een soort Vlaanderen, met heuvels en kasseien. Of eigenlijk glooiingen en klinkers. En wie denkt dat klinkers (bakstenen) een typisch authentiek historisch Drents fenomeen is, heeft het mis. Tegenwoordig wordt alles weer verbaksteend. Asfalt eruit en spiksplinternieuwe stokoude klinkers er weer in. Machinaal. Komt geen stratenlegger meer aan te pas. Gewoon met een hypermoderne computergestuurde robot. En die prachtige antieke kleurverschillen? Zucht...

Prachtige streek rond Bargeroosterveld, met dorpen als Klazienaveen, Erica, Schoonebeek, Nieuwe Amsterdam.

Hoezo NIEUW Amsterdam. FF Googelen. " Amsterdamse beleggers noemden het veengebied eerst het Amsterdamsche Veld. Later werd dit Nieuw-Amsterdam" Weten we dat ook weer.

Van Gogh heeft daar een tijdje gewoond en de bittere armoede aldaar van heidebranders turfstekers, kanaalgravers en keuterboertjes vastgelegd. Het huis waarin hij in 1883 logeerde is nu een soort van museum. Niet dat ze daar ook maar 1 echte Van Gogh hebben hangen, maar wel alle info over hem hebben over zijn tijd in Drenthe. Er staat een molen vlakbij "Molen Nooitgedacht" Deze heeft een molen dat daar eerder stond (van 1859) vervangen omdat die in 1904 is afgebrand. Vincent van Gogh moet die eerdere molen vanuit zijn raam hebben gezien, en zijn voorliefde voor het tekenen van molens in aanmerking genomen moet er ergens in nog een houtskool- of inkt-tekening van hem rondslingeren. Maar waar?

Het dorp Bargeroosterveld is bijna onherkenbaar veranderd sinds ik daar met mijn ouders en broertje en zussen ben geweest. Uit logeren bij onze opa en oma. Een beetje zoals "Het Dorp" van Wim Sonneveld. Gemoderniseerd en op de goede weg. Maar het huis (boerderijtje) staat er nog! Vrijwel ongeschonden zoals ik het me kan herinneren. Onvoorstelbaar dat ze daar met z'n 10- en er in hebben kunnen wonen!

Het boerderijtje toen, mijn oom Hendrik en zijn zwager Gradus, rokend en met een mooie Gazelle-fiets met handremmen en daarnaast de hele familie

Ik sliep er in een bedstee, altijd met een broertje of zusje(s) erbij. Onder een dekbed! Die uitvinding kwam pas 20 jaar later met Ikea vanaf de jaren 80 naar Nederland. In Duitsland bestonden ze er vanaf de 18e eeuw al. Maar toen nog gevuld met stro. En aangezien half zuid-oost Drenthe z'n roots in Duitsland had, hadden ze de dekbedden meegenomen!

Kenmerkend voor het landschap in zuid-oost Drenthe zijn de landerijen op afgegraven veen. Het enige hoogveen van het oorspronkelijke Boertanger-moeras en een van de zeer zeldzame in heel Nederland, ligt tussen Bargeroosterveld en Emmercompascuum. Het "Bargerveen". Natte zwarte sponzige plassen met hier en daar wat hoger gelegen grassen en drassige heidetapijten. Vergeten af te steken. Oeroude vennetjes en plassen, met z'n eigen fora en fauna. Er groeien veenbessen. Hagedissen en adders komen er voor. En net als in Schoonebeek zit ook hier olie onder de grond. Kleinschalig werd dat hier ooit naar boven gehaald.

Zuid-oost Drenthe was vroeger arm en onherbergzaam. Dat Vincent van Gogh hier inspiratie zocht voor zijn mededogen is geen wonder. Of zoals de dichter Koos Schuur schreef:

Novemberland

'Al wie hier samenkwam uit verre streken, het land ontgon en zich een woonplaats schiep, was elders uitgestoten, uitgeweken, en droeg het hart in haat, tien turven diep.'